Hợp tác công tư: Chìa khóa phát triển bền vững ngành lúa gạo tại Đồng bằng Sông Cửu Long

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và yêu cầu ngày càng cao về chất lượng sản phẩm nông nghiệp, mô hình hợp tác công tư (PPP) đang nổi lên như một giải pháp quan trọng nhằm thúc đẩy sản xuất lúa gạo bền vững tại Việt Nam. Đề án "Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng Sông Cửu Long đến năm 2030" đã đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng, trong đó hợp tác giữa Nhà nước, doanh nghiệp và hợp tác xã được xem là chìa khóa để đảm bảo thành công.

Nhà nước đóng vai trò dẫn dắt và hỗ trợ

Trong hợp tác công tư, Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng khung pháp lý, ban hành các chính sách hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành lúa gạo. Chính phủ và chính quyền địa phương có trách nhiệm hướng dẫn, kiểm soát quy trình sản xuất, đánh giá phát thải cũng như xây dựng các cơ chế khuyến khích doanh nghiệp và hợp tác xã tham gia vào chuỗi giá trị lúa gạo.

Một trong những quyết định quan trọng của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn là Quyết định 2718, đặt ra các hướng dẫn thu hút đầu tư và xác định quyền lợi, trách nhiệm của các bên khi tham gia đề án. Điều này đảm bảo rằng không chỉ doanh nghiệp mà cả nông dân đều có thể hưởng lợi từ sự hợp tác, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về giảm phát thải và phát triển bền vững.

Doanh nghiệp: Cầu nối giữa sản xuất và thị trường

Các doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc liên kết tiêu thụ lúa gạo, cung cấp đầu vào cho sản xuất và hỗ trợ nông dân trong ứng dụng công nghệ tiên tiến. Doanh nghiệp không chỉ đảm bảo đầu ra ổn định cho nông dân thông qua các hợp đồng bao tiêu mà còn giúp cải thiện chất lượng sản phẩm, nâng cao giá trị gia tăng thông qua việc xây dựng thương hiệu lúa gạo chất lượng cao, phát thải thấp.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp còn tham gia vào việc đào tạo nông dân, hướng dẫn hợp tác xã áp dụng quy trình sản xuất hiện đại nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường quốc tế. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh nhiều nước nhập khẩu lúa gạo ngày càng chú trọng đến yếu tố bền vững và giảm phát thải trong sản xuất nông nghiệp.

Hợp tác xã: Cấu trúc tổ chức then chốt

Hợp tác xã là nhân tố trung gian giữa nông dân và doanh nghiệp, đóng vai trò then chốt trong việc tổ chức sản xuất, quản lý quy trình và đảm bảo tính liên kết giữa các bên. Một hợp tác xã hiệu quả không chỉ giúp nông dân tiếp cận với các nguồn lực sản xuất tốt hơn mà còn đóng vai trò trong việc giám sát thực hiện các tiêu chuẩn kỹ thuật, đánh giá chất lượng sản phẩm và hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị.

Ngoài ra, hợp tác xã còn chịu trách nhiệm cung ứng giống đạt chất lượng, tổ chức cơ giới hóa, và thực hiện các dịch vụ quan trọng như thu hoạch, bảo quản, chế biến rơm rạ nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên. Việc tổ chức lại sản xuất thông qua hợp tác xã giúp tăng cường tính bền vững của mô hình canh tác, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và nâng cao năng lực cạnh tranh của lúa gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Sự phối hợp đồng bộ giữa các bên

Thành công của đề án một triệu héc-ta lúa không chỉ phụ thuộc vào nỗ lực của từng thành phần riêng lẻ mà còn đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và hợp tác xã. Việc phân công rõ ràng trách nhiệm của từng bên trong chuỗi giá trị sẽ giúp tối ưu hóa nguồn lực, tăng cường hiệu quả sản xuất và đảm bảo tính bền vững lâu dài của ngành lúa gạo Việt Nam.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, việc xây dựng một ngành lúa gạo hiện đại, chất lượng cao và phát thải thấp không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho nông dân mà còn góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ xuất khẩu lúa gạo toàn cầu. Hợp tác công tư, với sự tham gia tích cực của tất cả các bên, chính là con đường tất yếu để đạt được mục tiêu này.

Hội thảo Vai trò của Hợp tác công - tư trong triển khai Đề án 1 triệu Ha Lúa ĐBSCL Tổ chức: PSAV Chủ trì sự kiện: Đồng Chủ trì: Thứ trưởng Trần Thanh Nam Địa điểm: Khách sạn Sài Gòn Prince – 63 Nguyễn Huệ, Phường Bến Nghé, Bến Nghé, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh Thời gian: 14:00 - 17:00 2023-10-02