"Định mệnh" mang tên Sân khấu Điện ảnh
Nhìn vào gia tài phim ảnh và những giải thưởng danh giá mà Đặng Thái Huyền đạt được, ít ai có thể hình dung khởi điểm của bà lại chẳng mấy liên quan đến nghiệp đạo diễn. Cô gái Hà Nội sinh năm 1980 ấy từng mơ về giảng đường luật, rồi lại bất ngờ đỗ khoa Du lịch của Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Thế nhưng, dường như có một "sợi chỉ vô hình" đã kéo bà về với nghệ thuật. Một tờ thông báo tuyển sinh của Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội đọc được khi đang học dở năm thứ nhất, cùng suy nghĩ rất thực tế về cơ hội việc làm, đã tạo nên bước ngoặt quyết định.
Cú "rẽ ngang" ấy còn thêm phần ly kỳ khi bà "chọn đại" ngành đạo diễn. Vậy mà chính sự tình cờ đó lại mở ra cánh cửa đúng với đam mê và năng lực tiềm ẩn. Năm 2003, cô sinh viên "chọn đại" ngày nào đã tốt nghiệp thủ khoa, một khởi đầu không thể ấn tượng hơn, được bồi đắp thêm bởi tấm bằng Thạc sĩ Nghệ thuật Điện ảnh và Truyền hình sau này.
Người kể chuyện bằng hình ảnh trong màu áo lính
Năm 2004, cánh cửa Điện ảnh Quân đội mở ra chào đón Đặng Thái Huyền sau khi bà có cơ hội làm thư ký đạo diễn cho phim Tiếng cồng định mệnh. Khoác lên mình màu xanh áo lính với quân hàm Trung úy, bà nhanh chóng chứng tỏ khả năng khi được giao thực hiện phim đầu tay Đêm vùng biên chỉ sau 6 tháng.
Nhưng phải đến Mười ba bến nước (2009), cái tên Đặng Thái Huyền mới thực sự vụt sáng. Bộ phim video chuyển thể từ truyện ngắn của Sương Nguyệt Minh đã "càn quét" Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 16 với 6 giải thưởng, trong đó có Cánh diều Vàng cho phim và giải Đạo diễn xuất sắc cho bà. Thành công này không chỉ là sự ghi nhận tài năng mà còn cho thấy khả năng cảm thụ và kể chuyện tinh tế, đặc biệt với những số phận, những câu chuyện mang đậm tính nhân văn.
Sự nghiệp của bà còn gắn liền với những cộng sự ăn ý, như nhà quay phim Trịnh Quang Tùng – người đã cùng bà tạo nên ngôn ngữ hình ảnh đặc sắc cho nhiều tác phẩm, và cùng nhau giành những giải thưởng danh giá.
Không ngại phá vỡ giới hạn
Điện ảnh Quân đội thường gắn liền với đề tài chiến tranh, cách mạng, nhưng Đặng Thái Huyền cho thấy bà không muốn đóng khung mình. Năm 2015, bà thực hiện Người trở về - bộ phim nhựa 35mm cuối cùng của Việt Nam, một tác phẩm đầy cảm xúc về hậu chiến. Và rồi, năm 2017, bà gây bất ngờ lớn khi trở thành nữ đạo diễn Việt Nam đầu tiên làm phim kinh dị với Lời nguyền gia tộc, cho thấy sự đa dạng trong tư duy và không ngại thử thách những vùng đất mới.
Hiện tại, ở cương vị lãnh đạo và với danh hiệu NSƯT vừa được trao tặng, Trung tá Đặng Thái Huyền đang chỉ huy một "trận đánh" lớn trên mặt trận điện ảnh – dự án phim chiến tranh Mưa đỏ. Tái hiện sự khốc liệt của Thành cổ Quảng Trị qua trang viết của Chu Lai, dự án được kỳ vọng sẽ là một dấu son mới, không chỉ trong sự nghiệp của riêng bà mà còn của cả Hãng phim Quân đội nhân dân.
Từ một lựa chọn tình cờ đến vị trí một trong những nữ đạo diễn hàng đầu, lại mang trên vai quân hàm sĩ quan, NSƯT Đặng Thái Huyền là một hình mẫu độc đáo, minh chứng cho việc đam mê và bản lĩnh có thể vượt qua mọi giới hạn, tạo nên những giá trị riêng biệt và ý nghĩa.
(Được biết, người bạn đời của NSƯT Đặng Thái Huyền cũng là một nhà quay phim đang làm việc tại Đài Truyền hình Việt Nam.)
