Ánh nắng chiều rọi qua tấm kính khắc hoa văn tinh xảo, tạo nên những dải màu lấp lánh trên sàn nhà. Nhấp một ngụm trà nóng, tôi nhìn anh, người đàn ông với đôi mắt luôn ánh lên vẻ suy tư và bàn tay chai sạn đã dành cả đời để biến những tấm kính vô tri thành tác phẩm nghệ thuật. Anh thường cười hiền, "Em biết không, nghề này đến với anh như một cái duyên định mệnh vậy, một cái duyên được đúc kết từ rất nhiều thăng trầm." Ít ai biết rằng, trước khi trở thành "phù thủy tranh kính" như bây giờ, anh từng có một quá khứ "oai hùng" với đủ thứ nghề. Anh không phải là người sinh ra để gắn liền với cọ và màu vẽ ngay từ đầu. Thay vào đó, anh là một người học hành bài bản trong ngành kinh tế, thậm chí từng làm trọng tài kinh tế tại tỉnh Hà Sơn Bình, một công việc đòi hỏi sự sắc bén, công bằng và lý trí. Cuộc sống khi ấy có lẽ ổn định, nhưng trong sâu thẳm, có điều gì đó vẫn luôn thôi thúc anh tìm về với cái đẹp, với sự sáng tạo. Và rồi, tiếng gọi của nghệ thuật đã mạnh mẽ hơn cả. Anh quyết định từ bỏ con đường kinh tế để theo đuổi niềm đam mê gốm. Anh yêu cái cách đất sét biến hóa dưới bàn tay, yêu những màu men lung linh sau lửa. Nhưng anh không phải là người dễ dàng bằng lòng với những gì đã có. Trong lúc tìm tòi, anh chợt nhận ra tiềm năng kỳ diệu của kính – chất liệu trong suốt, tinh khiết, nhưng lại đầy thử thách. "Anh thích vẻ đẹp của gốm, nhưng nó cứ như bị giam cầm trong chính cái giới hạn của nó vậy," anh từng nói. "Còn kính, nó mở ra cả một thế giới ánh sáng."
Nghệ nhân Vinh Coba
Ý tưởng đó đã ám ảnh anh. Ngày đêm, anh vùi mình vào những thí nghiệm điên cuồng. Anh muốn đưa màu sắc của gốm lên kính, nhưng theo một cách hoàn toàn mới, không phải là ghép mảnh mà là khắc và tạo hình trực tiếp. Gần bốn mươi năm là một hành trình dài đằng đẵng, không phải trải đầy hoa hồng mà là những vết sẹo của thất bại nghiệt ngã. Hàng trăm, thậm chí hàng ngàn mảnh kính vỡ vụn; những lò nung cháy hỏng, phá hủy cả thành quả của bao ngày công sức; rồi cả những lần tưởng chừng như sắp thành công lại đổ vỡ tan tành. Có những đêm anh thức trắng, mắt trũng sâu vì mệt mỏi và thất vọng. Có những lúc, anh muốn buông xuôi tất cả, trở về với cuộc sống bình lặng như trước. "Đã có lúc anh nhìn vào đống đổ nát, tự hỏi mình có đang làm điều vô nghĩa không," anh kể, giọng trầm hẳn, "nhưng rồi một tia hy vọng lại lóe lên, anh lại đứng dậy."
Chính những thất bại đó đã tôi luyện anh, biến anh thành một người có ý chí sắt đá và tầm nhìn xa. Anh không chỉ dừng lại ở tranh kính đơn thuần. Ban đầu, anh đã áp dụng kỹ thuật của mình vào vô vàn vật dụng gia đình. Từ những chiếc gương soi trang trí, kính bếp bền đẹp, cho đến những chiếc thớt kính độc đáo – mọi thứ đều được anh biến hóa. Rồi dần dần, anh mở rộng sang hơn 30 ứng dụng khác nhau của kính trong đời sống, từ vách ngăn, cửa sổ đến đồ trang trí nội thất. Mỗi sản phẩm không chỉ mang tính ứng dụng mà còn thấm đượm vẻ đẹp nghệ thuật, khẳng định khả năng sáng tạo không giới hạn của anh.
Thương hiệu tranh kính Vinh Coba không chỉ là cái tên gắn liền với những tấm kính được chạm khắc tinh xảo, mà còn là một phần tuổi thơ của rất nhiều người, một cái tên được cộng đồng đón nhận nồng nhiệt. Bằng chứng là rất nhiều sản phẩm của anh đã đạt được những giải thưởng vàng tại các triển lãm lớn, vượt qua vô vàn nghệ nhân khác để khẳng định vị thế độc tôn của mình. Cuối cùng, những cống hiến không ngừng nghỉ ấy đã được ghi nhận xứng đáng khi anh được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú. Đó không chỉ là danh hiệu cá nhân, mà còn là sự công nhận cho cả một ngành nghề do anh dày công khai phá và phát triển.
Nhưng điều khiến anh trở nên đặc biệt hơn cả, không chỉ là tài năng mà còn là tấm lòng nhân ái. Anh không giữ riêng bí quyết cho mình. Thay vào đó, anh đã giúp đỡ rất nhiều hoàn cảnh khó khăn, bao nhiêu người thợ từ những vùng quê, bao nhiêu mảnh đời cơ cực đã tìm thấy hy vọng và một nghề nghiệp ổn định dưới sự dìu dắt của anh. Nhiều người trong đó, từ những học trò ban đầu, sau này không chỉ trở thành những nghệ nhân thành danh mà còn trở nên thân thiết như thành viên trong chính gia đình anh.
Đặc biệt hơn, cuộc sống hôn nhân trọn vẹn chính là một chỗ dựa vững chắc cho anh trên hành trình gian nan ấy. Không thể không kể đến người vợ của anh và truyền nhân luôn gắn bó, sống hài hòa bên anh. Họ không chỉ là những người bạn đời, mà còn là những nghệ nhân tranh kính tài năng, cùng anh chia sẻ đam mê, cùng anh vượt qua thử thách. Chính sự chia sẻ, động viên không ngừng nghỉ từ cả hai người vợ đã tiếp thêm sức mạnh cho anh, giúp anh giữ vững niềm tin và tiếp tục sáng tạo. Họ cùng anh, cùng thương hiệu Vinh Coba, tạo nên một câu chuyện không chỉ về nghệ thuật mà còn về tình yêu thương, sự đồng lòng và di sản được xây đắp từ những giá trị cốt lõi nhất.
Và giờ đây, những nỗ lực ấy đã gặt hái quả ngọt theo một cách không thể ngờ. Tranh kính Vinh Coba không chỉ là một thương hiệu; nó đã trở thành một dòng tranh được rất nhiều nhà nghiên cứu, các họa sĩ và giới chuyên môn đánh giá cao. Những tác phẩm của anh không chỉ dừng lại ở các không gian dân dụng, mà đã vươn tầm tới hàng trăm công trình tôn giáo, đặc biệt là những nhà thờ của người Công giáo.
Điều đặc biệt là, anh đã tài tình đưa những họa tiết dân gian, giá trị văn hóa truyền thống của Việt Nam vào các công trình kiến trúc tâm linh này. Tranh kính của anh không chỉ là vật trang trí mà còn trở thành một phương tiện để truyền tải các giá trị văn hóa sâu sắc. Qua đôi bàn tay tài hoa của người nghệ nhân, những biểu tượng quen thuộc của văn hóa Việt đã hòa quyện một cách khéo léo với không gian tôn giáo, tạo nên sự dung hòa kỳ diệu giữa các góc nhìn, giữa các nền văn hóa và tín ngưỡng.
Nghệ nhân Vinh Coba và nhà báo Vương Xuân Nguyên
Giờ đây, chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy những hình ảnh và thông tin của "phù thủy tranh kính" trên rất nhiều phương tiện truyền thông. Anh đã trở thành một người truyền cảm hứng mạnh mẽ, một người khai phá cho một nghề mới đầy triển vọng. Minh chứng rõ ràng nhất cho giá trị và sự trường tồn của di sản mà anh để lại chính là những thành công của các thế hệ tiếp nối. Gần đây, những người học trò của anh đã có những sản phẩm giành được giải cao tại các kỳ thi quốc gia và quốc tế. Điều này một lần nữa khẳng định vững chắc giá trị những cống hiến chân thật và tầm ảnh hưởng sâu rộng của tranh kính Vinh Coba trên thị trường trong và ngoài nước.
Và dưới ánh sáng lung linh của những tấm kính, niềm vui của anh không chỉ đến từ thành công cá nhân. Xưởng tranh kính của anh đã trở thành một điểm hội tụ, một nơi để giao lưu và kết nối giữa các văn nghệ sĩ, nhà khoa học và cả những vị khách quốc tế. Nó còn là một cơ sở du lịch trải nghiệm độc đáo, thu hút rất nhiều người từ mọi vùng miền, từ mọi châu lục trên thế giới đến để chiêm ngưỡng, tìm hiểu và cảm nhận.
Đặc biệt hơn cả, một thế hệ thứ ba, những cháu nhỏ cũng đã tìm thấy tiếng nói chung, tìm thấy khát vọng cống hiến và đến với anh không chỉ như một người thầy mà còn là một người truyền cảm hứng, một người thầy vĩ đại. Anh đã chứng minh rằng, văn hóa không chỉ là để gìn giữ mà còn phải phát triển, phải ứng dụng vào đời sống để tạo ra giá trị. Chính anh là minh chứng sống cho việc phát triển văn hóa cộng đồng, phát triển công nghiệp văn hóa ở nông thôn, làm giàu từ chính những bàn tay và khối óc trên chính quê hương của mình.
Mỗi tác phẩm tranh kính của Vinh Coba giờ đây không chỉ là sản phẩm nghệ thuật mà còn trở thành một sứ giả đích thực. Chúng kết nối văn hóa, lan tỏa văn hóa dân tộc Việt đi khắp năm châu, đồng thời tạo ra sự giao thoa văn hóa đầy ý nghĩa giữa các dân tộc trên thế giới.
Vinh Coba, người được mệnh danh là phù thủy tranh kính – giờ đây nhìn lại chặng đường đã qua với niềm vinh hạnh và tự hào khôn tả. Anh không chỉ tận hưởng thành quả của mình mà còn hàng ngày truyền lửa đam mê ấy cho những thế hệ tương lai sắp tới.
Để hiện thực hóa những khát khao và ước vọng lớn lao đó, gần đây, phù thủy tranh Vinh Coba đã cùng với những người cộng sự của mình, đặc biệt là nhà báo Vương Xuân Nguyên, thành lập Viện Kinh tế, Văn hóa và Nghệ thuật. Viện không chỉ là một tổ chức mà còn là một cơ quan để lan tỏa những giá trị mà anh đã dành cả đời vun đắp. Đây chính là nơi để khẳng định những ước vọng, những trăn trở của cả cuộc đời anh, một bước tiến mới trong hành trình cống hiến không ngừng nghỉ cho văn hóa và sự sáng tạo Việt.
Trong một cuộc sống đang hối hả với sự bùng nổ của công nghệ và trí tuệ nhân tạo, nơi những ứng dụng to lớn đang thay đổi mọi thứ, thông điệp mà Vinh Coba muốn gửi gắm lại càng trở nên mạnh mẽ: Không gì có thể thay thế được bàn tay, khối óc và đặc biệt là sự sáng tạo cùng những cảm xúc tuyệt vời của con người. Đó chính là giá trị cốt lõi mà anh muốn truyền tải tới tất cả khách hàng, các nhà nghiên cứu, nhà xã hội, và các nhà quản lý thông qua mỗi sản phẩm của mình. Anh thực xứng đáng với danh xưng "Phù thủy" tranh Kính Phạm Hồng Vinh!
