(1) M - Mục tiêu khách hàng: Từ hạt lúa đến nỗi lo của người tiêu dùng
Nhiều doanh nghiệp vẫn còn mắc kẹt trong tư duy lấy sản phẩm làm trọng tâm, tập trung vào việc bán những gì mình có thay vì giải quyết vấn đề của khách hàng, điều này dẫn đến các chiến dịch marketing thiếu hiệu quả và không chạm đến đúng nhu cầu của thị trường.
Để khắc phục, doanh nghiệp cần chuyển dịch tư duy sang lấy khách hàng làm trọng tâm và sử dụng dữ liệu số làm công cụ. Cụ thể, thông qua việc nghiên cứu thị trường số để thu thập dữ liệu về hành vi online, doanh nghiệp có thể tìm hiểu xem khách hàng đang tìm kiếm gì và có những "nỗi đau" nào cần được giải quyết.
Ứng dụng nội dung này, một doanh nghiệp xuất khẩu trái cây có thể nhận ra rằng người tiêu dùng ở thị trường châu Âu không chỉ quan tâm đến vị ngọt của quả vải mà còn lo ngại về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, quy trình canh tác và đạo đức lao động. Với thông tin này, thay vì chỉ quảng bá "vải ngon", doanh nghiệp có thể tập trung vào các giải pháp như "vải hữu cơ", "vải trồng theo tiêu chuẩn GlobalGAP" và "mã QR truy xuất nguồn gốc từ vườn đến bàn ăn".
Hơn nữa, việc cá nhân hóa trải nghiệm dựa trên dữ liệu đã phân tích cho phép tạo ra nội dung và quảng cáo phù hợp với từng cá nhân. Bên cạnh đó, lắng nghe mạng xã hội (Social Listening) cũng là một phương pháp hữu ích để kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và cả những phàn nàn của khách hàng, từ đó đưa ra sản phẩm hoặc dịch vụ đáp ứng đúng nhu cầu.
Seth Godin, một chuyên gia marketing nổi tiếng đã nói: "Đừng tìm kiếm khách hàng cho sản phẩm của bạn, hãy tìm kiếm sản phẩm cho khách hàng của bạn." Đây chính là tư duy marketing giải pháp, lấy sự thấu hiểu khách hàng làm nền tảng để tạo ra những sản phẩm và dịch vụ thực sự có giá trị, xây dựng mối quan hệ bền vững và tạo ra thành công lâu dài.
(2) A - Ảnh hưởng thị trường: Định vị thương hiệu nông sản từ câu chuyện người thật, việc thật
Trong bối cảnh bão hòa thông tin, nhiều thương hiệu chìm nghỉm giữa hàng ngàn đối thủ vì không có một bản sắc riêng, không tạo được ấn tượng độc đáo trong tâm trí khách hàng.
Vì vậy, tạo dựng ảnh hưởng không phải bằng quảng bá ồn ào, mà bằng cách định vị thương hiệu một cách vững chắc trong tâm trí khách hàng. Để kiến tạo sức ảnh hưởng, doanh nghiệp cần tập trung vào việc định vị độc đáo, xác định và truyền tải một câu chuyện thương hiệu riêng biệt.
Một doanh nghiệp sản xuất trà có thể định vị mình là "thương hiệu trà giúp bảo tồn văn hóa đồng bào Tây Bắc", nhấn mạnh vào việc sử dụng các loại lá trà cổ thụ do chính người dân tộc thiểu số chăm sóc. Việc này tạo nên một câu chuyện khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh.
Đồng thời, thay vì chỉ quảng cáo, hãy sáng tạo nội dung giá trị thực sự hữu ích, giáo dục và giải quyết được vấn đề cho khách hàng, bởi nội dung chất lượng giúp xây dựng uy tín và sự tin cậy, biến thương hiệu thành một "chuyên gia" trong lĩnh vực của mình.
Ví dụ, một kênh YouTube của trang trại rau sạch có thể chia sẻ các video hướng dẫn làm vườn tại nhà hoặc công thức chế biến món ăn từ rau củ. Cuối cùng, việc xây dựng cộng đồng trên các nền tảng số sẽ tạo ra một không gian để khách hàng có thể tương tác, chia sẻ và kết nối với nhau, từ đó biến họ thành những người ủng hộ trung thành, lan tỏa thông điệp một cách tự nhiên và bền vững.
Peter Drucker, một trong những nhà tư tưởng quản trị hàng đầu thế giới, đã nói: "Mục tiêu của marketing là làm cho việc bán hàng trở nên thừa thãi." Khi doanh nghiệp xây dựng được vị thế vững chắc và sự tin cậy, khách hàng sẽ tự tìm đến.
(3) R - Rộng khắp kênh truyền thông: Mở lối cho nông sản Việt vươn ra thế giới
Doanh nghiệp thường phân bổ ngân sách marketing một cách rời rạc, không tối ưu cho từng kênh, dẫn đến việc bỏ lỡ cơ hội tiếp cận khách hàng ở những điểm chạm quan trọng. Để giải quyết, hãy áp dụng chiến lược tiếp thị đa kênh (Omnichannel) để tối ưu hóa sự hiện diện thương hiệu trên toàn bộ hành trình của khách hàng.
Điều này được thực hiện thông qua phân tích dữ liệu đa kênh để hiểu rõ khách hàng đang tương tác với thương hiệu ở đâu, từ website, blog, mạng xã hội đến email marketing. Phân tích này giúp phân bổ nguồn lực hợp lý, tập trung vào những kênh mang lại hiệu quả cao nhất.
Ví dụ: Một thương hiệu nông sản xuất khẩu như Thanh long có thể thấy khách hàng quốc tế của mình hoạt động nhiều trên các nền tảng thương mại điện tử lớn như Amazon, Alibaba và các mạng xã hội như Instagram, Pinterest.
Thay vì chỉ quảng cáo trên báo chí, doanh nghiệp sẽ ưu tiên đầu tư vào hình ảnh chất lượng cao trên Instagram để thu hút thị trường trẻ, đồng thời tối ưu hóa gian hàng trên Amazon để tăng khả năng hiển thị.
Bên cạnh đó, việc tối ưu nội dung cho từng kênh là yếu tố then chốt, bởi mỗi nền tảng có một đặc thù riêng, ví dụ: video ngắn, bắt mắt về thu hoạch nông sản cho TikTok; bài viết chuyên sâu về lợi ích của sản phẩm cho blog; hình ảnh đẹp và câu chuyện về cuộc sống người nông dân cho Instagram. Quan trọng hơn cả, việc đồng nhất thông điệp dù xuất hiện ở bất kỳ đâu, từ online đến offline, sẽ tạo sự tin cậy và dễ nhận diện.
Gary Vaynerchuk, một chuyên gia truyền thông kỹ thuật số, đã nói: "Tạo ra nội dung mà mọi người muốn tiêu thụ, trên nền tảng mà họ đang sử dụng." Điều này nhấn mạnh rằng việc quan trọng không chỉ là có mặt, mà là phải có mặt ở đúng nơi và mang đến đúng thứ mà khách hàng mong đợi.
(4) K - Kết nối cảm xúc: Gắn kết nông sản với trái tim người tiêu dùng
Thị trường ngày càng cạnh tranh về giá cả và tính năng sản phẩm, và nếu chỉ tập trung vào những yếu tố lý tính, doanh nghiệp sẽ khó lòng tạo ra sự khác biệt và giữ chân khách hàng.
Do đó, hãy chạm đến trái tim khách hàng bằng cách truyền tải câu chuyện và giá trị cốt lõi của thương hiệu. Để làm được điều đó, doanh nghiệp cần kể chuyện thương hiệu (Storytelling) một cách chân thực trên các nền tảng số để tạo sự gần gũi.
Một thương hiệu xuất khẩu cà phê Robusta Việt Nam có thể kể câu chuyện về người nông dân, về những vất vả khi chăm sóc cây, về tình yêu với hạt cà phê và niềm tự hào khi sản phẩm của họ được thưởng thức ở các quán cà phê nổi tiếng trên thế giới. Đây là cách tạo ra kết nối cảm xúc mạnh mẽ, biến cà phê không chỉ là một thức uống mà là một phần của câu chuyện đầy cảm hứng.
Bên cạnh đó, việc tương tác cá nhân hóa thông qua việc phản hồi tin nhắn và bình luận một cách thân thiện sẽ thể hiện sự quan tâm đến từng khách hàng, từ đó xây dựng một mối quan hệ cá nhân bền chặt. Cuối cùng, việc tạo trải nghiệm tích cực ở mọi điểm chạm, từ website, mạng xã hội đến dịch vụ chăm sóc khách hàng, sẽ mang lại ấn tượng đáng nhớ.
Maya Angelou đã nói: "Người ta có thể quên những gì bạn nói, nhưng họ sẽ không bao giờ quên những gì bạn đã làm cho họ cảm thấy." Đây chính là cốt lõi của marketing cảm xúc, một chiến lược giải pháp giúp doanh nghiệp xây dựng sự bền vững, vượt lên trên mọi đối thủ cạnh tranh.
(5) E - Ê kíp hoạt động hiệu quả bền vững: Nâng tầm quy trình từ trang trại đến bàn ăn
Nhiều doanh nghiệp chỉ quan tâm đến doanh thu ngắn hạn mà bỏ qua việc xây dựng mối quan hệ lâu dài với khách hàng. Lợi nhuận tức thời có thể mang lại con số ấn tượng, nhưng không thể đảm bảo sự phát triển bền vững.
Do đó, hãy xây dựng một ê kíp chuyên nghiệp, nơi mọi bộ phận trong doanh nghiệp đồng bộ và cùng hướng đến mục tiêu chung: mang lại giá trị thực sự cho khách hàng. Cụ thể, toàn bộ ê kíp cần đầu tư vào trải nghiệm khách hàng, cá nhân hóa hành trình của họ, từ khi tìm kiếm thông tin đến khi sử dụng sản phẩm và dịch vụ hậu mãi.
Một đội ngũ của công ty xuất khẩu gạo có thể phối hợp chặt chẽ để đảm bảo quy trình từ thu hoạch, đóng gói đến vận chuyển đều đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Họ có thể chủ động liên hệ để hỏi thăm về chất lượng sản phẩm và cung cấp các công thức nấu ăn đặc trưng. Đồng thời, việc phối hợp sáng tạo nội dung giáo dục và cung cấp kiến thức hữu ích sẽ xây dựng uy tín và sự tin cậy.
Cuối cùng, việc xây dựng thương hiệu nhân văn bằng cách chia sẻ câu chuyện về sứ mệnh và đóng góp xã hội sẽ thu hút những khách hàng có cùng hệ giá trị, tạo ra một cộng đồng trung thành.
Jeff Bezos, nhà sáng lập Amazon, từng khẳng định: "Công việc của chúng ta mỗi ngày là làm cho mọi khía cạnh quan trọng của trải nghiệm khách hàng tốt hơn một chút." Tư duy này không chỉ là một chiến lược marketing giải pháp mà còn là kim chỉ nam cho sự phát triển lâu dài.
(6) T - Tương tác hai chiều: Xây dựng đối thoại và lắng nghe khách hàng
Marketing một chiều không còn hiệu quả. Khách hàng ngày nay muốn được lắng nghe, được tham gia vào quá trình phát triển sản phẩm, chứ không chỉ là người tiếp nhận thông tin.
Để thúc đẩy đối thoại, doanh nghiệp cần tận dụng mạng xã hội để chủ động phản hồi bình luận, tin nhắn của khách hàng và biến các nền tảng xã hội thành một kênh chăm sóc khách hàng tức thời.
Một thương hiệu xuất khẩu hạt điều có thể tổ chức các buổi livestream trên Facebook, mời người nông dân trực tiếp trả lời câu hỏi của khách hàng về quy trình thu hoạch, sơ chế. Điều này tạo ra sự tin tưởng và gần gũi.
Bên cạnh đó, việc khuyến khích khách hàng đóng góp ý tưởng thông qua các chương trình hoặc khảo sát sẽ khiến họ cảm thấy được trân trọng, ví dụ như hỏi ý kiến khách hàng về việc trồng thêm một loại hạt mới.
Hơn nữa, việc cá nhân hóa chăm sóc khách hàng bằng cách kết hợp chatbot để phản hồi nhanh chóng với những câu hỏi đơn giản, cùng với sự can thiệp của con người để giải quyết các vấn đề phức tạp, sẽ tạo cảm giác được quan tâm.
David Meerman Scott, tác giả nổi tiếng của "The New Rules of Marketing & PR," đã nói: "Bạn có thể mua quảng cáo, nhưng bạn không thể mua lòng tin." Lòng tin được xây dựng từ sự lắng nghe và tương tác chân thành.
(7) I - In sâu vào tâm trí khách hàng bằng thông tin chính xác từ dữ liệu
Trong kỷ nguyên của "fake news" và thông tin nhiễu loạn, việc truyền tải thông tin không chính xác hoặc thiếu ý nghĩa sẽ khiến thương hiệu mất uy tín. Dữ liệu thô chưa đủ, doanh nghiệp cần phải biết cách biến dữ liệu thành thông tin giá trị.
Để làm chủ điều này, hãy tập trung vào sử dụng các công cụ phân tích hành vi người dùng (như Google Analytics, Hotjar) để nắm bắt không chỉ "họ đang ở đâu" mà còn "lý do tại sao họ lại ở đó". Từ sự thấu hiểu sâu sắc này, việc cá nhân hóa chiến dịch dựa trên dữ liệu trở nên hiệu quả hơn bao giờ hết, giúp đưa ra các thông điệp và ưu đãi phù hợp, đánh trúng tâm lý.
Một thương hiệu xuất khẩu thủy sản có thể sử dụng dữ liệu từ các sàn thương mại điện tử để xác định rằng khách hàng tại thị trường Nhật Bản thường quan tâm đến các loại cá có chứng nhận ASC (Nuôi trồng thủy sản có trách nhiệm), và các công thức món ăn truyền thống.
Hơn nữa, việc thử nghiệm liên tục (A/B testing) giúp doanh nghiệp tìm ra thông điệp nào hiệu quả nhất, hình ảnh nào thu hút nhất, ví dụ, liệu hình ảnh cá tươi sống có sức hút hơn hình ảnh món ăn đã chế biến. Dữ liệu từ các thử nghiệm này là bằng chứng xác thực để đưa ra quyết định đúng đắn.
Như nhà thống kê W. Edwards Deming từng nói: "Nếu không có dữ liệu, bạn chỉ là một người khác có ý kiến." Dữ liệu chính là bằng chứng xác thực, là cơ sở để doanh nghiệp xây dựng các chiến lược giải pháp và in dấu ấn của mình trong nhận thức của khách hàng.
(8) N - Nâng cao trải nghiệm: Đưa nông sản Việt Nam lên một tầm cao mới
Sản phẩm tốt thôi chưa đủ. Trong kỷ nguyên số, khách hàng sẽ sẵn sàng rời bỏ thương hiệu nếu họ có một trải nghiệm mua sắm không liền mạch, từ website khó sử dụng đến dịch vụ hậu mãi kém.
Do đó, hãy chăm chút toàn bộ hành trình của khách hàng, biến trải nghiệm mua sắm thành một hành trình đáng nhớ. Điều này được thực hiện bằng cách cá nhân hóa hành trình khách hàng sử dụng dữ liệu để hiểu rõ sở thích của họ, từ đó đưa ra những đề xuất sản phẩm hoặc nội dung phù hợp.
Một khách hàng tại Mỹ đã mua một lô hàng tiêu đen Phú Quốc có thể được đề xuất thêm các loại gia vị khác của Việt Nam như quế, hoa hồi, đồng thời nhận được email chứa các công thức nấu ăn đặc trưng của Việt Nam.
Bên cạnh đó, việc tối ưu hóa đa kênh đảm bảo khách hàng có thể chuyển đổi mượt mà giữa các nền tảng, ví dụ, họ có thể bắt đầu tìm hiểu sản phẩm trên trang web, đặt hàng qua email và nhận thông tin vận chuyển qua tin nhắn.
Cuối cùng, việc tương tác chủ động, kịp thời thông qua các công cụ tự động hóa kết hợp với sự hỗ trợ của con người sẽ tạo cảm giác được quan tâm.
Jeanne Bliss, một chuyên gia nổi tiếng về trải nghiệm khách hàng, khẳng định: "Bạn không thể nói với khách hàng rằng bạn yêu họ. Bạn phải thể hiện điều đó thông qua hành động." Marketing giải pháp trong kỷ nguyên số chính là hành động này, biến trải nghiệm mua sắm thành một hành trình đáng nhớ, từ đó giữ chân khách hàng lâu dài.
(9) G - Giá trị cốt lõi: Nền tảng xây dựng vị thế thương hiệu nông sản trong xã hội
Người tiêu dùng ngày nay không chỉ mua sản phẩm mà còn mua cả "lý do" đằng sau thương hiệu, vì thế một thương hiệu không có giá trị cốt lõi rõ ràng sẽ thiếu đi sự kết nối bền chặt với khách hàng.
Do đó, hãy truyền tải giá trị cốt lõi một cách chân thực để xây dựng lòng tin, tạo sự khác biệt và thu hút những khách hàng có cùng hệ giá trị. Để làm được điều đó, doanh nghiệp cần xây dựng nội dung dựa trên giá trị để thể hiện rõ sứ mệnh và những đóng góp xã hội.
Một thương hiệu gạo sạch có thể tạo ra các bài viết, video về dự án trồng lúa theo mô hình thân thiện với môi trường, chia sẻ lợi nhuận với cộng đồng nông dân để cải thiện cuộc sống, hoặc đầu tư vào công nghệ canh tác không gây hại cho nguồn nước. Điều này không chỉ thể hiện trách nhiệm xã hội mà còn thu hút những khách hàng quan tâm đến phát triển bền vững.
Đồng thời, việc hành động theo lời hứa bằng cách đảm bảo mọi hoạt động, từ sản xuất, kinh doanh đến truyền thông, đều phản ánh đúng những giá trị đã cam kết. Cuối cùng, tương tác với cộng đồng thông qua các hoạt động ý nghĩa sẽ thể hiện sự quan tâm không chỉ đến lợi nhuận mà còn đến sự phát triển chung của xã hội.
Như Simon Sinek đã khẳng định: "Mọi người không mua những gì bạn làm; họ mua lý do tại sao bạn làm nó." Việc tập trung vào giá trị cốt lõi và truyền tải nó một cách nhất quán chính là chiến lược marketing giải pháp bền vững nhất.
Kết luận: Nông nghiệp số - Con đường tất yếu để vượt qua thách thức
Trong bối cảnh hiện nay, ngành nông nghiệp Việt Nam đang đối mặt với những thách thức chưa từng có: thị trường biến động, thiên tai và biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, cùng với sự thay đổi nhanh chóng của hành vi người tiêu dùng. Để vượt qua những khó khăn này, việc áp dụng marketing giải pháp không còn là lựa chọn mà là con đường tất yếu.
Thực tiễn cho thấy, marketing không chỉ là một bộ phận riêng biệt mà là một triết lý kinh doanh tổng thể, lấy sự minh bạch, lòng tin và sự kết nối làm nền tảng cho mọi thành công.
Marketing giải pháp đã chuyển dịch từ việc chỉ bán sản phẩm sang việc xây dựng một hệ sinh thái giá trị bền vững, nơi doanh nghiệp không chỉ giải quyết vấn đề của khách hàng mà còn trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của họ.
Bằng cách lấy khách hàng làm trọng tâm, các thương hiệu nông sản có thể thấu hiểu nỗi lo của người tiêu dùng về chất lượng và nguồn gốc, từ đó áp dụng công nghệ số để xây dựng hệ thống truy xuất minh bạch.
Hơn nữa, trong một thị trường toàn cầu hóa, việc xây dựng sức ảnh hưởng không chỉ dừng lại ở phạm vi trong nước mà còn phải vươn ra thế giới, định vị nông sản Việt Nam bằng những câu chuyện chân thực về con người, văn hóa và giá trị truyền thống.
Tận dụng sức mạnh của các kênh truyền thông số, từ mạng xã hội, sàn thương mại điện tử đến các nền tảng nội dung chuyên biệt, doanh nghiệp có thể tiếp cận thị trường quốc tế một cách hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Cuối cùng, sự bền vững không chỉ đến từ sản lượng mà còn từ sự gắn kết bền chặt với người tiêu dùng.
Bằng cách tương tác hai chiều, lắng nghe và nâng cao trải nghiệm khách hàng, các thương hiệu nông sản Việt Nam sẽ không chỉ bán được sản phẩm mà còn xây dựng được một cộng đồng những người ủng hộ trung thành, sẵn sàng đồng hành trên hành trình phát triển. Đây chính là chìa khóa để nền nông nghiệp Việt Nam chuyển mình mạnh mẽ, tạo ra vị thế vững chắc và cạnh tranh trong kỷ nguyên số.
