Và trong tất cả các ngày lễ đó, dù là ngày kỷ niệm mang tầm quốc gia, hay những ngày lễ kỷ niệm của bất kỳ ngành nghề nào trong xã hội hiện nay, thì việc phát biểu khai mạc, trong đó, cụm từ “kính thưa” luôn được trang trọng đứng ở đầu câu trong các bài phát biểu. Vậy, việc kính thưa trong các bài phát biểu đó, được hiểu như thế nào, dùng ra sao, để đảm bảo dùng đúng, hiểu đúng theo đúng quy định của nhà nước.
Ảnh minh hoạ
Pháp luật quy định về kính thưa
Ngày 09 tháng 8 năm 2004, Thủ Tướng Chính phủ, đã ban hành Nghị định số 154/2004/NĐ-CP, quy định về nghi thức Nhà nước trong tổ chức mít tinh, lễ kỷ niệm; trao tặng và đón nhận danh hiệu vinh dự Nhà nước, Huân chương, Huy chương, Cờ Thi đua của Chính phủ, Bằng khen, trong đó, nghị định nêu rất rõ, việc “kính thưa” trong phần mở đầu diễn văn, báo cáo hoặc phát biểu chỉ “kính thưa” một đồng chí có chức vụ cao nhất, còn lại là kính thưa chung với các vị lãnh đạo, các đại biểu.
Đến ngày 29 tháng 10 năm 2013, Thủ Tưởng Chính phủ ban hành Nghị định 145/2013/NĐ-CP để thay thế cho Nghị định 154/2004/NĐ-CP năm 2004 nói trên, tuy nhiên, quan điểm của Nghị định vẫn tiếp tục quy định rất rõ việc “kính thưa” trong các nghi lễ vẫn là “kính thưa” một đồng chí có chức vụ cao nhất, còn lại là kính thưa chung với các vị lãnh đạo, các đại biểu.
Tuy nhiên, quy định thì rất rõ, nhưng thực hiện trên thực tế lại hoàn toàn ngược lại, vì trong hầu hết các nghi lễ, đặc biệt là tại các biểu mít tinh, kỷ niệm hay khánh thành của các đơn vị đều “kính thưa” rất dài dòng, các đồng chí lãnh đạo được mời dự, đều được vinh dự “kính thưa” hết và không sót bất kỳ người nào.
Ảnh minh hoạ
Việc đưa tên tất cả các đại biểu để “kính thưa” trong các bài phát biểu là thể hiện sự trang trọng, tôn nghiêm những người có chức vụ, quyền hạn, nhưng việc “kính thưa” như thế liệu đã đúng? Vì chúng ta biết rằng, pháp luật đã quy định rõ ràng việc “kính thưa” được thực hiện như thế nào, tại sao chúng ta lại không tuân thủ, để thực hiện cho đúng, cho phù hợp, và quan trọng, không mất thời gian khi bài phát biểu có thời lượng 30 phút thì đã mất tới gần 10 phút “kính thưa”.
Có nên quy định thành luật để thực hiện cho đúng?
Việc “kính thư” không chỉ được coi là một cử chỉ văn hoá, thể hiện sự tôn nghiêm, chuẩn mực trong đạo đức, mà còn thể hiện sự tôn trọng trong nét văn hoá truyền thống của người Việt. Tuy nhiên, “kính thưa” làm sao phải đúng lúc, đúng chỗ, đúng đối tượng, đúng tần suất, thì mới thể hiện nét đẹp của cụm từ.
Chúng ta biết rằng, Chính Phủ đã có quy định rất rõ về việc “kính thưa”, tuy nhiên, trên thực tế, việc lạm dụng cụm từ “kính thưa” tại Việt Nam đang được dùng chưa đúng, chưa phù hợp, và điều này đôi khi gây khó chịu cũng như ức chế đối với người nghe, đồng thời, gây nên sự rườm rà quá mức cần thiết trong các buổi lễ trang trọng tại một thời điểm nào đó. Vì, đi liền với cụm từ “kính thưa” sẽ phải nói rõ chức danh, chức vụ của người được “kính thưa”.
“Kính thưa” được coi là nét văn hoá liên quan đến rất nhiều lĩnh vực trong đời sống xã hội của chúng ta hiện nay, và chúng tôi thiết nghĩ rằng, nét văn hoá này cần phải thay đổi, thay đổi từ tư duy của những người được “kính thưa” đến tư duy của những người phải “kính thưa”, do vậy, nếu việc “kính thưa” được quy định thành luật để việc thi hành, cũng như giám sát được chặt chẽ, nghiêm túc hơn, và văn hoá “kính thưa” sẽ trở thành câu chuyện văn hoá đúng nghĩa.
