Quan chức này cho biết những tên lửa trên thuộc gói viện trợ quân sự cho Ukraine trị giá 300 triệu USD mà Tổng thống Joe Biden thông qua vào ngày 12/3. Quan chức này không cho biết số lượng tên lửa đã được chuyển giao.
Cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng Jake Sullivan trong một cuộc họp với các phóng viên đã xác nhận “một số lượng đáng kể” các tên lửa này đã được gửi tới Ukraine “và sẽ còn tiếp tục được cung cấp thêm”.
Ông cho biết Ukraine đã cam kết sẽ chỉ sử dụng tên lửa này trong phạm vi Ukraine, không sử dụng để tấn công lãnh thổ Nga.
Một số lượng những tên lửa này cũng sẽ nằm trong gói vũ khí trị giá 1 tỷ USD cho Ukraine mà Tổng thống Joe Biden vừa thông qua trong ngày thứ Tư vừa rồi.
Quan chức trên cho biết những tên lửa này đã được sử dụng lần đầu vào ngày 17/4, nhằm vào một đường băng của Nga tại Crimea cách 165km từ tiền tuyến Ukraine.
Vấn đề về quyết định gửi tên lửa ATACMS với tầm tấn công 300km này đã là một chủ đề tranh luận trong nội bộ chính quyền tổng thống Biden nhiều tháng qua. Một số tên lửa ATACMS tầm trung đã được cung cấp vào tháng 9/2023.
Lầu Năm Góc ban đầu đã phản đối việc cung cấp tên lửa tầm xa, lo ngại việc chuyển giao những tên lửa này có thể ảnh hưởng tới tính sẵn sàng của quân đội Mỹ. Bên cạnh đó cũng có một số lo ngại về khả năng Ukraine sẽ dùng những tên lửa này để tấn công những mục tiêu sâu trong lòng lãnh thổ Nga.
Trong cuối tháng 1, quân đội Mỹ đã tìm ra phương án giúp xoa dịu lo ngại về tính sẵn sàng của quân đội, cho phép chính quyền xúc tiến kế hoạch. Quân đội Mỹ đã thu mua các tên lửa mới từ dây chuyền sản xuất của Lockheed Martin.
Ông Biden đã gặp nhóm an ninh quốc gia của ông vào giữa tháng 2 và đã đồng ý chấp nhận khuyến nghị gửi tên lửa tới Ukraine từ các cố vấn. Tham gia vào những thảo luận này bao gồm có cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu Trưởng Liên quân Mỹ C.Q.Brown.
Thử thách lớn nhất vào thời điểm đó là tìm phương hướng chi trả cho những tên lửa này. Mỹ đã cạn kiệt phương án tài trợ và những đóng băng tại quốc hội đã ngăn cản đề ra những gói viện trợ mới.
Cơ hội mới được mở ra cho Mỹ trong tháng 3, khi hàng loạt hợp đồng của Lầu Năm Góc được đấu thầu. Ông Biden đã có thể tận dụng chênh lệch về tài chính để gửi 300 triệu USD viện trợ cho Ukraine.
Ông Biden đã yêu cầu các nhóm của ông thêm tên lửa ATACMS tầm xa vào các gói này, nhưng cần thực hiện bí mật để đảm bảo Ukraine có được an ninh hoạt động và yếu tố bất ngờ.
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)
