Quốc hội chính thức thông qua cơ chế đặc thù mới phát triển Tp.HCM

24/06/2023 16:30

Với 481/487 đại biểu tán thành, Quốc hội đã thông qua nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Tp.HCM có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2023.

Trước khi thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh thay mặt UBTVQH trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý một số điểm lớn tại dự thảo Nghị quyết.

Thêm cơ chế thu hút đầu tư

Theo ông Mạnh, nhiều ý kiến đề nghị không nên quy định nội dung cho phép Tp.HCM được sử dụng nguồn tăng thu ngân sách Nhà nước để bố trí cho các dự án đầu tư công mới, vì việc sử dụng nguồn thu này đã được quy định tại Luật Ngân sách Nhà nước và Luật Đầu tư công.

UBTVQH cho rằng theo quy định tại Luật Ngân sách Nhà nước, HĐND Thành phố có thẩm quyền quyết định sử dụng nguồn tăng thu ngân sách nhà nước, trong đó bao gồm cả chi đầu tư phát triển.

HĐND Thành phố có thể chủ động quyết định mà không cần phải báo cáo và được sự đồng ý của cấp có thẩm quyền trước khi bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn các dự án sử dụng nguồn tăng thu ngân sách của Thành phố.

UBND Thành phố báo cáo cấp có thẩm quyền để tổng hợp chung vào kế hoạch đầu tư công trung hạn. Hiện nay, nhiều địa phương đã và đang thực hiện bình thường quy định tại Luật Ngân sách Nhà nước. Nếu quy định như dự thảo sẽ dẫn đến sự khác nhau rất lớn về nhận thức, cách hiểu quy định pháp luật về Ngân sách Nhà nước, Luật Đầu tư công giữa Tp.HCM và 62 địa phương khác trên cả nước.

Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu, để tránh cách hiểu khác nhau, thống nhất trong nhận thức pháp luật, UBTVQH xin Quốc hội cho phép không quy định nội dung này tại dự thảo nghị quyết.

Chính sách - Quốc hội chính thức thông qua cơ chế đặc thù mới phát triển Tp.HCM

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh (Ảnh: Quochoi.vn).

UBTVQH nêu rõ dự thảo nghị quyết quy định 2 nhóm chính. Cụ thể là các chính sách đã được quy định tại nghị quyết 54 và các nghị quyết cơ chế đặc thù đã được áp dụng cho các địa phương khác hoặc đang quy định tại các dự thảo luật trình Quốc hội.

Các chính sách mới lần đầu tiên được quy định tại dự thảo nghị quyết với 4 nhóm vấn đề gồm đầu tư; tài chính - ngân sách; quản lý đất đai, quy hoạch; tổ chức bộ máy. Tuy nhiên, rất cần có thêm các chính sách đột phá, vượt trội hơn nữa trong dự thảo nghị quyết để tạo căn cứ cho phát triển mạnh mẽ theo đúng tinh thần Nghị quyết 31.

Mặc dù hiện nay Tp.HCM đang nghiên cứu một số chính sách đột phá như về trung tâm tài chính quốc tế, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát đối với công nghệ trong lĩnh vực tài chính...

Về lâu dài đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến, nghiên cứu, trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định những cơ chế, chính sách thực sự đột phá để Tp.HCM phát triển theo đúng tinh thần Nghị quyết 31 và Kết luận 14 của Bộ Chính trị.

Áp dụng cơ chế PPP với cả lĩnh vực y tế, giáo dục

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị bổ sung, áp dụng cơ chế hợp tác công tư PPP đối với cả lĩnh vực y tế, giáo dục mà không áp dụng định mức.

Tiếp thu ý kiến đại biểu, để tăng cường thu hút đầu tư, phát huy nguồn lực xã hội, bao quát cả các dự án PPP trong lĩnh vực y tế, giáo dục - đào tạo, tạo sự chủ động cho TP trong thực hiện các dự án PPP, không bị ràng buộc bởi quy định quy mô từ 100 tỷ đồng trở lên.

UBTVQH xin Quốc hội cho phép quy định tại dự thảo giao HĐND Tp.HCM quyết định quy mô của dự án PPP trong lĩnh vực y tế, giáo dục - đào tạo, thể thao và văn hóa.

Đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, có ý kiến cho rằng cần cập nhật các quy định để thống nhất với quy định tại Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi).

Tiếp thu ý kiến này, UBTVQH đã chỉ đạo các cơ quan rà soát và thấy rằng, quy định tại dự thảo nghị quyết tương đồng với quy định tại dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) đang trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến, dự kiến thông qua tại Kỳ họp thứ 6. Do vậy, UBTVQH đề nghị cho áp dụng thí điểm trước tại Tp.HCM.

Chính sách - Quốc hội chính thức thông qua cơ chế đặc thù mới phát triển Tp.HCM (Hình 2).

Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Tp.HCM có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2023.

Cùng với đó, UBTVQH xin Quốc hội cho phép Tp.HCM được nâng trần mức vay lên 120% số thu được hưởng theo phân cấp. Tuy nhiên, trong triển khai thực hiện, Thành phố cần tính toán kỹ khả năng hấp thụ vốn, bảo đảm hiệu quả sử dụng, không làm tăng trần nợ công quốc gia.

UBTVQH cho hay theo phân loại đơn vị hành chính cấp huyện, Tp.HCM còn 3 huyện Cần Giờ, Hóc Môn, Nhà Bè là huyện loại 2, được bố trí 2 Phó Chủ tịch UBND huyện.

48 phường, xã, thị trấn có dân số từ 50.000 dân trở lên là phường, xã, thị trấn loại 1, được bố trí 2 phó chủ tịch UBND phường, xã, thị trấn.

Tuy nhiên, trong thực tế, quản lý nhà nước tại 3 huyện và 48 phường, xã, thị trấn, số lượng 2 phó chủ tịch UBND huyện, 2 phó chủ tịch UBND phường, xã, thị trấn chưa đảm bảo được nguồn nhân lực lãnh đạo, điều hành, tham mưu giúp việc cho chủ tịch UBND huyện.

Để đảm bảo nguồn lực lãnh đạo quản lý, UBTVQH xin Quốc hội cho phép quy định tăng số lượng phó chủ tịch UBND huyện và phó chủ tịch UBND phường, xã, thị trấn có số dân từ 50.000 dân trở lên.

Dự thảo nghị quyết cũng quy định rõ phần tăng thêm không vượt quá 0,8 lần quỹ lương cơ bản của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuộc phạm vi quản lý theo đúng Nghị quyết 27.

UBTVQH đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan nghiên cứu, tham mưu, đề xuất những chính sách thực sự nổi trội để Tp.Thủ Đức phát triển hơn nữa trong thời gian thích hợp.

UBTVQH chỉ đạo rà soát, chỉnh lý quy định theo hướng không quy định thời gian thực hiện thí điểm mà giao Chính phủ sơ kết 3 năm, tổng kết 5 thực hiện để Quốc hội xem xét, quyết định.