Trong khuôn khổ Hội nghị thường niên các nhà tiên phong của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) tại Thiên Tân, Trung Quốc, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã phát biểu khai mạc và là diễn giả chính tại Phiên thảo luận “Thế kỷ của châu Á có đang gặp thách thức?”.
Đây là một trong những phiên thảo luận quan trọng và được mong đợi nhất của Hội nghị năm nay với sự tham dự của hàng trăm đại biểu Chính phủ, doanh nghiệp, học giả và tổ chức quốc tế, phản ánh mối quan tâm sâu sắc của cộng đồng toàn cầu trước bối cảnh địa chính trị và kinh tế khu vực đang trải qua nhiều biến động sâu sắc.
Trong bài phát biểu khai mạc, Thủ tướng nhận định, trong một thế giới phân cực về chính trị, phân tách về kinh tế, phân mảnh về thể chế, phân hóa về phát triển và khoảng cách giàu nghèo, khó khăn, thách thức đối với châu Á là có, không những có mà có rất nhiều; cơ hội và thuận lợi cũng có, không những có mà ngày càng rộng mở.

Sau bài phát biểu khai mạc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã cùng các diễn giả trao đổi về tình hình thế giới và giải pháp ứng phó với các thách thức chung của khu vực.
Để vượt qua thách thức của khu vực và toàn cầu, Thủ tướng cho rằng cần giữ vững bản lĩnh, kiên trì, kiên định mục tiêu hòa bình, hợp tác và phát triển; bảo đảm công bằng, an sinh xã hội để không ai bị bỏ lại phía sau. Đồng thời, Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của tinh thần đoàn kết và hợp tác đa phương, đề cao giá trị cốt lõi của mỗi dân tộc “Tinh thần đàm phán của chúng tôi là giữ giá trị cốt lõi của chúng tôi, không hi sinh giá trị cốt lõi, vừa hợp tác nhưng vừa phải đấu tranh, được lợi ích của mình nhưng không ảnh hưởng đến lợi ích của người khác, được việc này nhưng không ảnh hưởng đến việc khác.”

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu cũng đã chia sẻ kỳ vọng về Trung Quốc với vai trò là một cường quốc khu vực và nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sẽ luôn thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm và nghĩa vụ trong việc đóng góp vào sự ổn định và phát triển chung của khu vực, nhất là khi chính Trung Quốc đã nhận được sự hỗ trợ và hợp tác sâu rộng từ các quốc gia châu Á trong hành trình đột phá, phát triển và hoàn thành mục tiêu 100 năm của mình.
“Khi Trung Quốc phát triển, tôi nghĩ trong chúng ta ai cũng có tính chia sẻ, tính nhân văn của mình. Khi mình được sự hỗ trợ của nhiều người, mình trưởng thành mình lớn mạnh, thì mình phải có nghĩa vụ, phải có trách nhiệm với những người đã hỗ trợ mình để mình mạnh mẽ hơn”, Thủ tướng Phạm Minh Chính đặt vấn đề về tính chia sẻ và nhân văn mà một quốc gia lớn cần thể hiện khi khu vực gặp khó khăn.
Chery Kang (người dẫn chương trình, Kênh Truyền hình CNBC) đặt câu hỏi: “Vậy liệu rằng tương lai của châu Á có nằm trong tay Trung Quốc, thưa ngài?”
“Tôi nghĩ là nằm trong tay tất cả chúng ta chứ không phải nằm trong tay của Trung Quốc. Vì thế giới ngày nay là thế giới phẳng và phát triển của quốc gia này cũng phụ thuộc vào quốc gia kia. Những vấn đề xảy ra như vừa qua là những vấn đề mang tính toàn cầu, mang tính toàn dân, mang tính toàn diện cả. Không một quốc gia nào có thể tự giải quyết một mình, kể cả Hoa Kỳ và kể cả Trung Quốc, vì vậy cho nên phải có sự hợp tác. Khi đã có sự hợp tác thì không phải ai tự giải quyết một mình, mà ngược lại cũng không tự quyết định một mình với sứ mệnh của thế giới này được. Chúng ta phải đòi hỏi sự đoàn kết, thống nhất và chia sẻ thì chúng ta mới đảm bảo được hòa bình, hợp tác, phát triển, đảm bảo được sự cạnh tranh công bằng và tiến bộ bình đẳng giữa các dân tộc với nhau. Chỉ có như thế thì thế giới mới phát triển được. Chúng ta mới có hòa bình, chúng ta mới có hạnh phúc”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhận định.
Từ tầm nhìn đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đề xuất một khung chiến lược phát triển châu Á với năm định hướng “tiên phong” để xây dựng một thế kỷ của châu Á giàu mạnh, thịnh vượng và phát triển bền vững, hài hòa về lợi ích các bên.
Trước hết, châu Á tiên phong trong kiên định theo đuổi mục tiêu duy trì môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển và kiên trì bảo vệ những giá trị nền tảng cốt lõi trong quan hệ quốc tế.
Thứ hai, châu Á tiên phong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ; chuyển mạnh từ “công xưởng thế giới” sang “trung tâm đổi mới sáng tạo toàn cầu”.
Thứ ba, tiên phong kết nối chuỗi giá trị, thúc đẩy liên kết và hội nhập kinh tế thế giới. Châu Á phải dẫn dắt cuộc chơi mới - một hành trình mới “cùng đi - cùng đến - cùng làm - cùng hưởng - cùng thắng” trên tinh thần “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”.
Thứ tư, châu Á tiên phong trong thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, phát triển doanh nghiệp. Tập trung cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, bảo đảm công khai, minh bạch và khả năng cạnh tranh quốc tế. Trong đó, WEF đóng vai trò đặc biệt quan trọng thu hút các doanh nghiệp, nhà đầu tư toàn cầu đến với châu Á.
Thứ năm, châu Á tiên phong trong tăng cường kết nối văn hoá, xã hội, bảo đảm con người ở vị trí trung tâm trong mọi chính sách, chiến lược phát triển. Tôn trọng sự khác biệt, thống nhất trong đa dạng, thúc đẩy điểm đồng, hạn chế bất đồng, kết nối bao trùm, toàn diện, nhất là thế hệ trẻ.
Để hiện thực hóa những định hướng này, Thủ tướng Chính phủ cũng đề xuất 2 sáng kiến cụ thể về “Mạng lưới Đổi mới sáng tạo châu Á” và “Cổng thông tin sáng tạo châu Á” nhằm tăng cường kết nối giữa các viện nghiên cứu, trường đại học khu vực và hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Thủ tướng khẳng định, Việt Nam sẵn sàng tham gia và rất mong Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Trung Quốc và các nước đồng hành, ủng hộ và hỗ trợ hiện thực hóa các sáng kiến này.
Phiên thảo luận khép lại trong không khí cởi mở và lạc quan, với điểm nhấn là thông điệp xuyên suốt của Thủ tướng Phạm Minh Chính: tương lai của châu Á không phụ thuộc vào riêng một quốc gia nào, mà nằm trong tay của tất cả các quốc gia cùng đoàn kết hành động, cùng chia sẻ trách nhiệm và cùng chung khát vọng vì một châu Á hòa bình, thịnh vượng và phát triển bền vững. Những phát biểu mang tính nhân văn và sẻ chia của Thủ tướng đã để lại dấu ấn đậm nét trong lòng các đại biểu tham dự, góp phần khẳng định vai trò ngày càng rõ nét của Việt Nam như một đối tác tin cậy, một thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng khu vực và quốc tế.